Τα λάθη

Συνηθίσαμε να τα ονομάζουμε "λάθη". Όσα πέρασαν από την εσωτερική ολομέλεια του νου μας για να καταλήξουν επικριτικά στην κιβωτό που τα φυλάμε όλα. Επειδή, μόνο αυτά φυλάμε. Δεν τα ξεχνάμε τα λάθη μας. Ξεχνάμε μόνο τις επιτυχίες, τα καλά μας και όσα θα έπρεπε, κανονικά, να αισθανόμαστε ευγνώμονες γι’ αυτά. 

Έτσι λειτουργεί ο άνθρωπος. Περίεργη ράτσα.

Κι όσο γεμίζει την κιβωτό με τα λάθη του, τόσο περισσότερο επιβεβαιώνει την ανεπάρκεια του να πάει παραπέρα. Τόσο αμφισβητεί τον εαυτό του από τα πολλά λάθη που μαζεύτηκαν, που αμφιβάλει και αν θα πράξει σωστά την επόμενη φορά. Λες και του βάζει κάποιος άλλος εαυτός το μαχαίρι στο λαιμό και του λέει «Κάνε λάθος. Κάνε λάθος, ξανά. Δεν είσαι ικανός για τίποτα. Μόνο αποτυγχάνεις. Έκανες τόσα λάθη. Δεν είσαι αρκετός. Κάνε ξανά λάθος». Γαϊτανάκι επαναλαμβανόμενων συμπεριφορών που καταλήγουν σε φαύλο κύκλο λαθών.

Στην πραγματικότητα, υπάρχουν χιλιάδες τρόποι να συμπεριφερθείς σε κάθε λάθος σου. Και είναι όλοι σωστοί. Αν κρίνεις εκ των υστέρων ότι η αντίδρασή σου ήταν ο επιθυμητός τρόπος, πολύ μπράβο σου. Αν κρίνεις εκ των υστέρων ότι η αντίδρασή σου δεν ήταν ο επιθυμητός τρόπος, πάλι πολύ μπράβο σου.

Επειδή, μπορεί εσύ να τα ονομάζεις λάθη, και τα βάζεις στην κιβωτό της ανεπάρκειας, μα στην πραγματικότητα, είναι η κιβωτός των μαθημάτων σου. Είναι μία ολόκληρη κιβωτός από γνώσεις. Μια τεράστια αποθήκη εμπειριών. Είναι ο πλούτος και η προίκα σου. Γι’ αυτή την προίκα και από το πώς θα την αξιοποιήσεις, εξαρτάται το αν θα σε επιλέξουν στη συνέχεια κάποιοι άνθρωποι ή αν θα σε απορρίψουν άλλοι. Αυτή η κληρονομιά θα δημιουργήσει έναν υπέροχο άνθρωπο που έμαθε ή έναν μοιρολάτρη που μηρυκάζει την αναποδιά.

Αυτός που δεν κάνει λάθη, σημαίνει πως δεν κάνει τίποτα στη ζωή του. Δεν εξελίσσεται, δεν μαθαίνει, δεν επαναπροσδιορίζεται, δεν αναπτύσσεται. Αυτός είναι ο μεγαλύτερος εσωτερικός θάνατος που μπορεί να πετύχει. Γιατί αν έκανε λάθος, σημαίνει ότι πήρε και πρωτοβουλία. Αν έκανε λάθος, σημαίνει ότι πήρε την ευθύνη, το ρίσκο, ότι από κάπου ξεβολεύτηκε. Το να μετανιώνει για το λάθος του είναι καλύτερο από τη συνειδητή και ηθελημένη αποφυγή του. Επειδή, μετά το λάθος, αρχίζει να γίνεται "ειδικός", να γίνεται γνώστης και τελικά αρχιτέκτονας της ζωής του.

Τα λάθη αφορούν παρελθών χρόνο. Η ευθύνη όμως, είναι ενεστώτας. Η ευθύνη για τις συνέπειες των λαθών και η ευθύνη για πιθανή επανάληψή τους, αφορά το τώρα και το σήμερα. Περιμένεις να γεράσεις για να γίνεις σοφότερος, και δεν αντιλαμβάνεσαι τη σοφία που τα λάθη θέλουν να σου προσφέρουν στη νεότητα. Αλήθεια, πώς το φαντάζεσαι; Ότι κάπου εκεί στη μεσηλικίωση ένας απομηχανής Θεός τοποθετεί το μαγικό του ραβδί στο κεφάλι σου και σε μεταμορφώνει σε παντογνώστη;

Στην τελική, τι κι αν κάνεις λάθος; Τι θα συμβεί αν είναι πολλά τα λάθη; Και ποιος τα ορίζει; Τι σημαίνει "λάθος"; Και για ποιον;

Τα περισσότερα λάθη άλλοι συνήθως τα υπογραμμίζουν για σένα. Οι "τρίτοι", αυτοί που είναι έξω από τον χορό και αυτοί που δεν έχουν φορέσει ποτέ τα παπούτσια σου. Αυτοί που επιφανειακά ενδιαφέρονται και αυτοί που τρέχουν να υποθέσουν το σωστό σου. Αυτοί που είναι οι καλύτεροι συμβουλάτορες για σένα και οι χειρότεροι για τον εαυτόν τους.

Το πιο δίκιο πράγμα που μπορείς να καταφέρεις, είναι να βάλεις ωτοασπίδες. Ναι! Να μην ακούς όσες τσιρίδες και όσες εξωτερικές φωνές επηρεάζουν την εσωτερική γαλήνη σου. Όσοι άνθρωποι πέτυχαν, ούτε μια στιγμή δεν εσωτερίκευσαν όσα οι άλλοι εξωτερίκευαν γι’ αυτούς. Το ωραιότερο πράγμα που μπορείς να επιτύχεις είναι να ακούς τις δικές σου φωνές και να τις σιωπάς, να τις ησυχάζεις. Να χαμηλώνεις τη διαπασών στις φωνές που σε μπλοκάρουν και να δυναμώνεις όσες σου δίνουν μαθήματα ζωής από τα λάθη–εμπειρίες.

Το πιο ωραίο πράγμα για σένα, θα ήταν να αντιληφθείς τη σπουδαιότητα των λάθος επιλογών σου και ότι καμία σημασία δεν έχει το λάθος, παρά η δική σου, σημερινή, αντίδραση σε αυτό.